Wonderkind van rubberDoor MAJA LANDEWEER
ST. PETERSBURG - Het is tegen lunchtijd. In de eindeloze gangen van de Petersburgse Vaganova balletacademie ruikt het naar kool.
De muren herinneren aan de lange geschiedenis van het instituut met zwart-wit foto's van afgestudeerden uit de vorige eeuw.
Groepjes jonge dansers zakken in een spagaat. In een van de vijftien studio's leren jongens van een jaar of tien hun tenen te strekken. Verderop draaien tienermeisjes in paarse balletpakjes tot de vermoeidheid toeslaat.
Hier, in deze voormalige militaire academie, worden de balletsterren van de toekomst klaargestoomd. Het museum beneden herinnert aan illustere voorgangers als Anna Pavlova, Vaslav Nijinsky en Michail Barysjnikov.
De helft van de leerlingen stroomt direct door naar het Mariinsky (voorheen Kirov) Ballet. Een naam met een haast magische klank. Veel balletklassiekers zijn hier ontstaan en zo zuiver mogelijk behouden. Het Russiche gezelschap begint woensdag aan een reeks voorstellingen in theater Carré in Amsterdam.
Toch staat ook in het hart van het statige St. Petersburg de tijd niet stil. Naar het voorbeeld van de beroemde Franse ballerina Sylvie Guillem zwiepen de benen frivool hoog de lucht in. De decors en kostuums mogen 'voor eeuwig' zijn, té duidelijke verwijzingen naar het communisme, zoals in het ballet Romeo en Julia, zijn weggepoetst.
De jonge solist Vladimir Sjklyarov (24) heeft flink gesleuteld om zijn rol als Romeo geloofwaardig neer te zetten, vertelt hij. In het Amsterdamse Carré danst hij de première van het ballet van Leonid Lavrovsky (1940) op muziek van Prokofiev, dat in de versie van het Mariinsky voor het eerst in Nederland te zien zal zijn.
Twee jaar geleden danste hij de rol voor het eerst. Tot op de dag van vandaag is Sjklyarov de jongste Romeo binnen het gezelschap. De solist sleepte meteen na zijn komst bij het Mariinsky hoofdrollen in de wacht. ,,Je kan wel zeggen dat ik mazzel heb gehad.'' Soms was de repetitietijd extreem kort en had hij het gevoel beter te hebben gekund. ,,Toch durfde ik niet te weigeren. Je weet nooit of je een tweede kans krijgt.''
De concurrentiestrijd is met 212 dansers enorm want kwaliteit hebben ze allemaal. Alleen de top krijgt toegang tot de Vaganova Academie. Danseres Jekaterina Ivanikova wil heel graag verder. Met coach en oud-danser Lyubov Kunakova oefent ze in haar vrije tijd op hoofdrollen. ,,Ze heeft al veel ervaring, maar niet met solo's. Daar werken we nu aan.'' In totaal heeft het gezelschap ruim twintig coaches in dienst, die de solisten begeleiden in de voorbereiding op een hoofdrol.
Het contact tussen pedagoog en danser is zeer hecht, weet Yuri Fatejev, sinds vorig jaar directeur van het ballet. ,,Het is soms bijna een moeder-dochter of vader-zoon relatie. Er zijn zelfs gevallen waarbij de danser inwoont bij zijn coach.''
Jong talent heeft bij de artistiek leider een streepje voor. Voor de premières in Amsterdam koos hij opvallend veel aankomende toppers. Zo'n danseres die meteen doorstootte, is de superslanke, mooie blondine Alina Somova (23). Ze is 'ons wonderkind', zegt coach Lyubov. Geboren met lange ledematen, tot alles in staat: ,,Net rubber.''
Als Mariinsky-danseres streeft ze ernaar de traditie in ere te houden. Tegelijk doet ze er fysiek een schepje bovenop vergeleken bij haar voorgangers. ,,Een been op maximaal negentig graden, daar kun je niet meer mee aankomen bij het huidige publiek. Het is al langer aan de gang in het ballet dat er hoger wordt gesprongen en groter wordt gedanst. Het publiek verwacht dat.''
